Δευτέρα 28 Νοεμβρίου 2016

Βράβευση ελληνικής μελέτης στο Αμερικανικό Οφθαλμολογικό Συνέδριο.

Το πρώτο βραβείο για ανακοίνωση στην διαθλαστική χειρουργική απονεμήθηκε σε ελληνική επιστημονική ομάδα στη διάρκεια του πρόσφατου, ετήσιου συνεδρίου της Αμερικανικής Ακαδημίας Οφθαλμολογίας (AAO 2016) το οποίο είχε ως κεντρικό θέμα την καινοτομία.



Στην εργασία που βραβεύθηκε, οι ειδικοί του Οφθαλμολογικού Ινστιτούτου LaserVision εξέτασαν την αποκατάσταση της όρασης ομάδας ασθενών οι οποίοι υποβλήθηκαν σε διόρθωση της μυωπίας τους με την εξελιγμένη τεχνική SMILE σε σύγκριση με τοπογραφικά κατευθυνόμενες σμιλεύσεις με την τεχνική LASIK.

Η τεχνική SMILE (Small Incision Lenticule Extraction) είναι μία νέα χειρουργική μέθοδος κατάλληλη για τη διόρθωση των διαθλαστικών ανωμαλιών, δηλαδή της μυωπίας, της υπερμετρωπίας, του αστιγματισμού και της πρεσβυωπίας. Η μέθοδος αυτή είναι λιγότερη επεμβατική για την επιφάνεια του κερατοειδή από την παραδοσιακή τεχνική διόρθωσης της μυωπίας (το LASIK), καθώς χρησιμοποιεί μόνο λέιζερ (femtosecond λέιζερ) για να αφαιρεθεί από μία μικροσκοπική τομή (έχει μέγεθος λίγα χιλιοστά) μόνο το τμήμα του κερατοειδικού ιστού που απαιτείται για να διορθωθεί η όραση.

Οι τοπογραφικά (ή wavefront) κατευθυνόμενες σμιλεύσεις πραγματοποιούνται με εξελιγμένα μηχανήματα τα οποία λαμβάνουν υπόψη κάθε «ψεγάδι» (εκτροπή) του ματιού ώστε να γίνει εξατομικευμένη σμίλευση του κερατοειδή και να επιτευχθεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα με τη μικρότερη δυνατή αφαίρεση κερατοειδικού ιστού. Η εφαρμογή τους έχει εξελιχθεί σημαντικά από την ομάδα της Αθήνας.

«Η συγκεκριμένη εργασία εξέτασε σε βάθος ενός έτους και με πάρα πολύ αυστηρές στατιστικές την οπτική αποκατάσταση έπειτα από εξελιγμένες επεμβάσεις της μυωπίας με λέιζερ και συγκεκριμένα με τοπογραφικές κατευθυνόμενες σμιλεύσεις και την τεχνική SMILE. Είναι μία ακόμα απόδειξη ότι το επιστημονικό επίπεδο της Οφθαλμολογίας στη χώρα μας δεν είναι απλώς στα μέτρα της παγκόσμιας οφθαλμολογικής κοινότητας, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις πρωτοπορεί και αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση»

ΠΗΓΗ

Τετάρτη 23 Νοεμβρίου 2016

Μάτια: Τι δείχνουν για την υγεία της καρδιάς.

Μπορούν τα προβλήματα της καρδιάς να φανούν στα μάτια; Σε κάποιους ανθρώπους ναι, λένε οι ειδικοί.

Μελέτες έχουν δείξει ότι τα υψηλά επίπεδα λιπιδίων στο αίμα μπορεί να προκαλέσουν τη δημιουργία υπερυψωμένων κίτρινων κηλίδων στο δέρμα γύρω από τα βλέφαρα – μια κατάσταση γνωστή ως ξανθέλασμα( δερματολογικό πρόβλημα κατά το οποίο δημιουργούνται επίπεδες κίτρινες πλάκες στο πάνω ή στο κάτω βλέφαρο).

Αν και τα ξανθελάσματα προσβάλλουν άτομα κάθε ηλικίας, είναι πιο συχνά από τη μέση ηλικία και μετά.

Ολλανδική μελέτη διερεύνησε κατά πόσον αυτές οι κίτρινες κηλίδες σχετίζονται με υποκείμενη καρδιαγγειακή νόσο, στην οποία εμπλέκεται η αυξημένη χοληστερόλη. Στη μελέτη συμμετείχαν σχεδόν 13.000 εθελοντές ηλικίας άνω των 30 ετών.

Όπως διαπιστώθηκε, όσοι παρουσίασαν ξανθελάσματα είχαν αυξημένες πιθανότητες να πάθουν έμφραγμα ή να πεθάνουν από καρδιοπάθεια, ανεξάρτητα από άλλους παράγοντες κινδύνου, όπως η παχυσαρκία και η αυξημένη χοληστερόλη.

Συνολικά, οι άνδρες με ξανθελάσματα διέτρεχαν κατά 12% υψηλότερο κίνδυνο καρδιοπάθειας σε σύγκριση με όσους δεν είχαν, ενώ η αντίστοιχη αύξηση του κινδύνου στις γυναίκες ήταν 8%.
Αν και η φύση της συσχέτισης δεν είναι πλήρως αποσαφηνισμένη, ο προσεκτικός έλεγχος των ματιών σε άτομα δίχως εμφανείς ενδείξεις καρδιοπάθειας θα μπορούσε να αποκαλύψει όσους κινδυνεύουν περισσότερο να παρουσιάσουν καρδιολογικά προβλήματα.

ΠΗΓΗ


Κυριακή 20 Νοεμβρίου 2016

SOS! Συναγερμός στα ΣΧΟΛΕΙΑ από την εμφάνιση ψείρας βλεφάρων σε παιδιά. {share}.



Ανησυχία στους γονείς έχουν προκαλέσει τα πρώτα κρούσματα με ψείρες στα βλέφαρα μαθητών που έχουν εκδηλωθεί σε δημοτικό σχολείο του Ηρακλείου Αττικής.

Οι ψείρες στα βλέφαρα δεν είναι συνηθισμένο φαινόμενο, ωστόσο όταν εμφανιστεί είναι εξαιρετικά ενοχλητικό και χρειάζεται άμεση αντιμετώπιση. Επειδή ενδιαφέρει όλους τους γονείς, εμείς απευθυνθήκαμε στους ειδικούς και σας παραθέτουμε όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για τις ψείρες στα βλέφαρα.

Σύμφωνα με τον οφαλμίατρο του Mothersblog κ.Δημήτρη Ψαρράκο η μόλυνση στα βλέφαρα από ψείρες ονομάζεται phthiriasis palpebrarum και όπως επισημαίνεται στο Kanski Clinical Ophthalmology πρόκειται για φθειρίαση των βλεφάρων η οποία προκαλείται από την ψείρα phthiru pubis που αναπτύσσεται στο εφηβαίο. Η ψείρα του εφηβαίου είναι ένα παράσιτο-έντομο που εντοπίζεται στην τριχωτή περιοχή του εφηβαίου, του θώρακα, των μασχαλών, του προσώπου (γένια) και των βλεφαρίδων του άνω βλεφάρου.

Συμπτώματα
Οι ειδικοί συνιστούν ψυχραιμία και καλούν τους γονείς να βρίσκονται σε εγρήγορση όταν δουν τα εξής συμπτώματα στα μάτια των παιδιών:
-Τσίμπλες. Είναι γλοιώδεις, επίμονες και δεν απομακρύνονται εύκολα.
-Φαγούρα έντονη.
-Ερυθρότητα .
-Πόνος στο μάτι.
-Χαμηλό πυρετό.
-Τσούξιμο (όχι πάντα) και δυσφορία.

Σύμφωνα με την παιδίατρο του Mothersblog κυρία Μαριαλένα Κυριακάκου, οι γονείς θα πρέπει να απευθυνθούν σε οφθαλμίατρο ο οποίος θα εκτιμήσει την κατάσταση. Όπως εξηγεί, η μόλυνση των βλεφάρων με ψείρες είναι κολλητική και θα πρέπει να ακολουθούνται οι κανόνες υγιεινής όπως σε κάθε άλλη ίωση ή λοίμωξη.



Θεραπεία
Η θεραπεία των βλεφάρων με ψείρες ή κόνιδες επικεντρώνεται στη φυσική απομάκρυνση της ψείρας με λεπτή ειδική λαβίδα και γίνεται μόνο από οφθαλμίατρο. Οι κόνιδες απομακρύνονται μία μία και ως διαδικασία δεν είναι πάντα ανώδυνη. Επίσης, συνιστούνται συγκεκριμένα κολλύρια, πάντα μετά από σύσταση του οφθαλμίατρου. Εκείνο που οι γονείς ΔΕΝ πρέπει να χρησιμοποιήσουν είναι αντιφθειρικά προϊόντα που προορίζονται για το τριχωτό της κεφαλής (λοσιόν-σαμπουάν).

Τι άλλο πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς
Τόσο ο κ. Ψαρράκος όσο και η κυρία Κυριακάκου τονίζουν ότι είναι σημαντικό οι γονείς να παραμείνουν ψύχραιμοι και να μην παρασυρθούν σε λάθος εκτιμήσεις. Το πιο συνηθισμένο λάθος που γίνεται είναι να συγχέουν την μόλυνση από ψείρες με την επιπεφυκίτιδα καθώς υπάρχουν παρόμοια συμπτώματα. Η σωστή αντιμετώπιση κάθε πάθησης γίνεται εφόσον προϋπάρξει σωστή διάγνωση, υποστηρίζουν αμφότεροι. Για το λόγο αυτό, αν δείτε ότι τα βλέφαρα των παιδιών σας είναι μόνιμα με τσίμπλες και δεν ανοίγουν εύκολα μιλήστε με τον/την παιδίατρό σας για να σας καθοδηγήσει.



Κανόνες υγιεινής
Επειδή η μόλυνση στα βλέφαρα από ψείρες είναι μεταδοτική, γονείς και παιδιά θα πρέπει να ακολουθούν τους κανόνες υγιεινής που ισχύουν για όλες τις ιώσεις:
1. Πλένουμε τα χέρια μας συχνά, οπωσδήποτε πριν από κάθε γεύμα και αμέσως μετά την είσοδό μας στο σπίτι.
2. Το πλύσιμο πρέπει να γίνεται με σαπούνι για 15-20 δευτερόλεπτα ή με ειδικό αλκοολούχο διάλυμα ή μαντηλάκια εμποτισμένα με αλκοόλη.
3. Δεν χρησιμοποιούμε τις ίδιες πετσέτες και δεν μοιραζόμαστε προσωπικά είδη, και κυρίως σκεύη φαγητού, ποτήρι νερού κλπ
4. Δεν τρίβουμε τα μάτια μας με γυμνά χέρια, ακόμα και αν νοιώθουμε φαγούρα.
5. Δεν ακουμπάμε τα χέρια στο στόμα, στη μύτη ή στα μάτια.

ΠΗΓΗ:

Τετάρτη 16 Νοεμβρίου 2016

10 Υπερτροφές που Ενισχύουν την Υγεία των Ματιών σας


Καταναλώνετε τροφές που κάνουν καλό στην υγεία των ματιών σας; Ίσως το μυαλό σας πηγαίνει κατευθείαν στα καρότα, αλλά υπάρχουν πολύ περισσότερες τροφές που κάνουν καλό στα μάτια μας – και μάλιστα σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό.



Να θυμάστε πως η υγιεινή τροφή βοηθά ολόκληρο το σώμα σας, περιλαμβανομένων και των ματιών σας. Η χρήση συμπληρωμάτων διατροφής μπορούν, επίσης, να βοηθήσουν αλλά όχι να υποκαταστήσουν ένα υγιεινό διαιτολόγιο. Μάθετε, λοιπόν, ποιες τροφές ενισχύουν τόσο την υγεία των ματιών σας όσο και την άμυνα του οργανισμού σας ενάντια σε ασθένειες που μπορεί να απειλήσουν την όρασή σας.



Ψάρια 
Τα ψάρια του ψυχρού νερού, όπως ο σολομός, ο τόνος, οι σαρδέλες και το σκουμπρί είναι πολύ πλούσια σε ωμέγα 3 λιπαρά οξέα, τα οποία αποδεδειγμένα προστατεύουν τα μάτια σας από ξηροφθαλμία, την εκφύλιση της κηλίδας ή ακόμη και από τον καταρράκτη.



Αν δεν συνηθίζετε να τρώτε θαλασσινό φαγητό, μπορείτε να πάρετε μεγάλες ποσότητες ωμέγα 3 λιπαρών οξέων καταναλώνοντας συμπληρώματα διατροφής ιχθυελαίων ή λαμβάνοντας συμπληρώματα σχεδιασμένα για χορτοφάγους, τα οποία περιέχουν ειδικά έλαια από σπόρους που είναι πλούσιοι στο συγκεκριμένο θρεπτικό στοιχείο, όπως το έλαιο από λιναρόσπορο.



Φυλλώδη Λαχανικά
Το σπανάκι, το κατσαρό λάχανο και πολλά άλλα, είναι γεμάτα από λουτεΐνη και ζεαξανθίνη, οι οποίες είναι φυτικές χρωστικές που μπορούν να συμβάλουν στην αντιμετώπιση της εκφύλισης της κηλίδας και του καταρράκτη. Το μπρόκολο, τα μπιζέλια και τα αβοκάντο είναι επίσης πολύ καλές πηγές του πανίσχυρου αυτού αντιοξειδωτικού.



Αυγά 
Οι βιταμίνες και τα θρεπτικά στοιχεία στα αυγά, περιλαμβανομένης και της λουτεΐνης και της βιταμίνης Α (οι οποίες μπορούν να προστατεύσουν από νυχτερινή τύφλωση και την ξηροφθαλμία, προάγουν την υγεία των ματιών και την ομαλή τους λειτουργία.



Δημητριακά Ολικής Άλεσης
Μια δίαιτα που περιέχει τροφές με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη (GI) μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης εκφύλισης της κηλίδας. Συνεπώς, αντικαταστήστε τους ραφιναρισμένους υδρογονάνθρακες με κουινόα, καστανό ρύζι, ολόκληρη βρώμη και ψωμί και δημητριακά ολικής άλεσης. Η βιταμίνη Ε, ο ψευδάργυρος και η νιασίνη στα δημητριακά ολικής άλεσης μπορούν επίσης να βοηθήσουν τη γενικότερη υγεία των ματιών μας.



Εσπεριδοειδή φρούτα και Μούρα  
Τα πορτοκάλια, τα γκρέιπφρουτ, τα λεμόνια και τα μούρα έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε βιταμίνη C, που μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης καταρράκτη στα μάτια, ή και εκφύλισης της κηλίδας.



Ξηροί καρποί
Φιστίκια, καρύδια και αμύγδαλα — οποιοδήποτε είδος ξηρού καρπού με κέλυφος σας αρέσει – είναι πολύ πλούσια σε ωμέγα 3 λιπαρά οξέα και βιταμίνη Ε που ενισχύουν και προάγουν τη γενικότερη υγεία του οφθαλμικού ιστού.



Φρούτα και Λαχανικά με πολλά Χρώματα
Τροφές όπως τα καρότα, οι τομάτες, οι πιπεριές, οι φράουλες, η κολοκύθα, το καλαμπόκι και το μηλοπέπονο είναι πραγματικά εξαιρετικές πηγές βιταμίνης Α και C.



Επίσης, τα καροτενοϊδή — τα στοιχεία που προσδίδουν σε αυτά τα φρούτα και τα λαχανικά το κίτρινο, το πορτοκαλί και το κοκκινωπό τους χρώμα – θεωρούνται πως συμβάλλουν αρκετά στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης πολλών παθήσεων των ματιών.



Όσπρια
Τα κοινά φασόλια, τα μαυρομάτικα φασόλια και οι φακές είναι αποδεδειγμένα πολύ καλές πηγές βιταμίνης Ρ και ψευδαργύρου – και μπορούν επίσης να προστατέψουν τον αμφιβληστροειδή και να μειώσουν τον κίνδυνο ανάπτυξης εκφύλισης της κηλίδας ή ακόμη και καταρράκτη.



Ιχθυέλαια, Έλαιο λιναρόσπορου και Έλαιο Μαύρης Σταφίδας 
Αυτά τα τρομερά συμπληρώματα διατροφής περιέχουν ωμέγα 3 λιπαρά οξέα και αποφέρουν πολλά οφέλη για την υγεία των ματιών μας, όπως η συμβολή στην αποτροπή ή στον έλεγχο του συνδρόμου οφθαλμικής ξηρότητας καθώς και η μείωση του κινδύνου εμφάνισης εκφύλισης κηλίδας και καταρράκτη.



Βοδινό κρέας 
Όταν καταναλώνεται με μετριοπάθεια, το άπαχο βοδινό κρέας στο διαιτολόγιό σας μπορεί να ενισχύσει την υγεία των ματιών σας. Το βοδινό περιέχει ψευδάργυρο, το οποίο βοηθά το σώμα σας να απορροφήσει βιταμίνη Α, ενώ μπορεί να παίξει και σημαντικό ρόλο στη μείωση της εκφύλισης κηλίδας που σχετίζεται με τη διαδικασία της γήρανσης.


Παρασκευή 11 Νοεμβρίου 2016

Επηρεάζει η εγκυμοσύνη την όραση;


Οι περισσότερες έγκυες ξέρουν καλά ότι οι ορμονικές και σωματικές αλλαγές της εγκυμοσύνης προκαλούν συχνά ναυτία και πόνο στη μέση, αλλά λίγες γνωρίζουν ότι και η όραση μπορεί να επηρεαστεί.

Οι περισσότερες οφθαλμολογικές αλλαγές που σχετίζονται με την εγκυμοσύνη είναι ήπιες και παροδικές, για παράδειγμα ξηροφθαλμία και θολωμένη όραση, και η όραση επανέρχεται στο φυσιολογικό μετά τη γέννηση του παιδιού. Υπάρχουν, όμως, ορισμένα προβλήματα που μπορεί να χρειασθούν εντατική ιατρική φροντίδα.

Το θόλωμα της όρασης οφείλεται στην κατακράτηση υγρών που είναι συχνό φαινόμενο στην εγκυμοσύνη. Η κατακράτηση μπορεί να οδηγήσει σε πάχυνση και αλλαγή του σχήματος του κερατοειδή χιτώνα του ματιού, με συνέπεια να εντείνονται τυχόν υπάρχοντα διαθλαστικά προβλήματα (π.χ. μεγαλώνει η μυωπία) ή/και να φαίνονται παραμορφωμένες οι εικόνες.

Τόσο το θόλωμα όσο και η ξηροφθαλμία υποχωρούν μετά τον τοκετό και η όραση συνήθως αποκαθίσταται. Απαιτείται όμως επανέλεγχος της όρασης έναν χρόνο αργότερα, για να επιβεβαιωθεί ότι δεν έχουν προκληθεί μόνιμα προβλήματα, όπως  αύξηση της μυωπίας.

Αν και τα προβλήματα αυτά είναι σχετικά απλά και ανώδυνα στην αντιμετώπισή τους, ορισμένα άλλα είναι πολύ πιο σοβαρά και πολύπλοκα. Έτσι, αν η έγκυος παρουσιάσει παροδική απώλεια όρασης, ευαισθησία στο φως, θολωμένη όραση και βλέπει αύρα γύρω από τα αντικείμενα ή φώτα που αναβοσβήνουν, θα πρέπει να απευθυνθεί αμέσως στον γυναικολόγο της ή να πάει επειγόντως στο νοσοκομείο, διότι αυτού του είδους τα συμπτώματα μπορεί να αποτελούν ένδειξη προεκλαμψίας.

Εξίσου σοβαρές μπορεί να αποδειχθούν και οι επιδράσεις της εγκυμοσύνης στον αμφιβληστροειδή, δηλαδή στον χιτώνα που βρίσκεται στο πίσω μέρος του ματιού.

Στις παθήσεις που προκαλούνται από την εγκυμοσύνη συμπεριλαμβάνονται η υπερτασική αμφιβληστροειδοπάθεια και χοριοειδοπάθεια (προκαλούνται από την αύξηση της αρτηριακής πίεσης της εγκύου), η εξιδρωματική αποκόλληση αμφιβληστροειδούς (είναι επείγουσα κατάσταση που απαιτεί άμεση χειρουργική θεραπεία ειδάλλως υπάρχει κίνδυνος τύφλωσης) και η αποφρακτική αγγειακή νόσος του αμφιβληστροειδούς (οφείλεται στην διακοπή της κυκλοφορίας του αίματος στον αμφιβληστροειδή εξαιτίας θρόμβωσης ή εμβολής σε αρτηρία του).

Στα οφθαλμολογικά νοσήματα που επιδεινώνονται κατά την εγκυμοσύνη συμπεριλαμβάνονται η ιδιοπαθής (δηλαδή άγνωστης αιτιολογίας) κεντρική ορώδης χοριοαμφιβληστροειδοπάθεια (είναι μία πάθηση της ωχράς κηλίδας, δηλαδή της κεντρικής περιοχής του αμφιβληστροειδή) και η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια (είναι οι βλάβες στα αγγεία του αμφιβληστροειδή εξαιτίας του διαβήτη).

Η αντιμετώπιση αυτού του είδους των προβλημάτων πρέπει να γίνεται πάρα πολύ προσεκτικά και με τη συνδρομή του μαιευτήρα-γυναικολόγου που παρακολουθεί τη γυναίκα.



ΠΗΓΗ

Πέμπτη 10 Νοεμβρίου 2016

10 Νοεμβρίου: Παγκόσμια Ημέρα Οφθαλμικού Κερατόκωνου.

Το Αμερικανικό Ίδρυμα για τον Κερατόκωνο, αφιερώνει φέτος για πρώτη φορά την 10η Νοεμβρίου στην εν λόγω οφθαλμική διαταραχή με στόχο να ευαισθητοποιήσει κοινό και ειδικούς και να συμβάλλει στην ανταλλαγή απόψεων που θα συμβάλλουν στην πρώιμη διάγνωση και βέλτιστη αντιμετώπισή του.

Ο κερατόκωνος είναι μια πάθηση της πρόσθιας επιφάνειας του οφθαλμού, του κερατοειδή, με τη συχνότητα εμφάνισης να ποικίλει σε διαφορετικούς πληθυσμούς μεταξύ 1/500 με 1/1000. Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι επηρεάζει περίπου 10.000 με 20.000 συνανθρώπους μας, αν και ο αριθμός ίσως δεν είναι ακριβής λόγω της απουσίας, μέχρι πρόσφατα, κατάλληλου εξοπλισμού για την ανίχνευση της νόσου σε πρώιμα στάδια. Αν και δεν είναι ξεκάθαρο εάν υπάρχει συσχέτιση της εμφάνισης της νόσου με το φύλο, έχει εκτιμηθεί ότι οι γυναίκες εμφανίζουν υψηλότερη συχνότητα οικογενειακού ιστορικού κερατοκώνου και πιο έντονη υποκειμενική συμπτωματολογία.

Ο κερατοειδής
Ο κερατοειδής αποτελεί τον πρόσθιο διαφανή χιτώνα και την ισχυρότερη διαθλαστική επιφάνεια του οφθαλμού, συμμετέχοντας κατά τα 2/3 στη συνολική ισχύ ενός εμμετρωπικού οφθαλμού. Οι διαστάσεις (καμπυλότητες, πάχος) του κερατοειδή πλησιάζουν τις φυσιολογικές τιμές αυτών του ενήλικα σχεδόν από τον 6ο μήνα, η φυσιολογική ανάπτυξή του όμως ολοκληρώνεται κατά το 6ο έτος της ζωής.

Τι είναι ο κερατόκωνος;
Ο κερατόκωνος είναι μια διαταραχή στην οποία ο κερατοειδής λεπταίνει με αποτέλεσμα να γίνεται πιο εύκαμπτος και να παραμορφώνεται, παρουσιάζοντας κωνική προεκβολή (εκτασία), που συνήθως εντοπίζεται στην παρακεντρική περιοχή του και προς τα κάτω (βλ. εικόνα). Εμφανίζεται στην εφηβεία και συνήθως ακολουθεί εξελικτική πορεία μέχρι περίπου την 3η ή 4η δεκαετία της ζωής, οπότε και σταθεροποιείται. Η έναρξη είναι πιθανόν να καθυστερήσει, ενώ η εξέλιξη μπορεί να σταματήσει σε οποιαδήποτε ηλικία. Προσβάλει και τους δύο οφθαλμούς σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις, αλλά η προσβολή είναι ασύμμετρη επειδή η εξέλιξη στα δύο μάτια δεν είναι όμοια. Λόγω της εκτασίας, η ισχύς του κερατοειδή αυξάνεται ανομοιόμορφα για αυτό τα χαρακτηριστικότερα οπτικά συμπτώματα είναι ο ανώμαλος αστιγματισμός και η ασταθής διάθλαση, ακόμα και μέσα στη διάρκεια της ημέρας λόγω των συνεχών μεταβολών του μεγέθους της κόρης. Ως αποτέλεσμα, η όραση του ασθενή παρουσιάζει μεταβολές ανάλογα με τις συνθήκες φωτισμού, τη βλεμματική του θέση, την απόσταση εργασίας κ.λπ..



Από τι προκαλείται ο κερατόκωνος;
Ο κερατόκωνος αποτελεί μια πολυπαραγοντική πάθηση, στην ανά́πτυξη της οποίας συμβά́λλουν τόσο γενετικοί όσο και περιβαλλοντικοί παράγοντες. Ενώ ο κερατόκωνος εμφανίζεται συνήθως σποραδικά, έχει καταγραφεί ένα ποσοστό περίπου 25% με θετικό ιστορικό κερατόκωνου, υποδηλώνοντας πως η κληρονομικότητα παίζει σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση του κερατόκωνου. Πιστεύεται, ότι αυτό που κληρονομείται ουσιαστικά είναι η προδιάθεση για την ανάπτυξη του κερατοκώνου, ενώ για την κλινική εμφάνιση της νόσου είναι απαραίτητη η συνύπαρξη περιβαλλοντικών παραγόντων. Επιπλέον, έχει προταθεί ότι οι ορμονικές μεταβολές που συμβαίνουν στη διάρκεια της εφηβείας επηρεάζουν την ανατομία και τις μηχανικές ιδιότητες του κερατοειδή και πιθανότατα εμπλέκονται στην εκδήλωση του κερατοκώνου.

Ο κερατόκωνος συνδέεται, ακόμη, με νοσήματα του συνδετικού ιστού, όπως η πρόπτωση μιτροειδούς βαλβίδας και το σύνδρομο Marfan. Ο μηχανισμός αυτής της συσχέτισης πιθανώς εμπλέκει τοπική δυσλειτουργία στο μεταβολισμό των ινιδίων κολλαγόνου που συνθέτουν το στρώμα, την κύρια στιβάδα του φυσιολογικού κερατοειδή, που αποτελεί το 90% του πάχους του. Έχει διαπιστωθεί ότι ο διαβήτης πιθανόν αναστέλλει την εμφάνιση ή επιβραδύνει την εξέλιξη του κερατοκώνου, «σκληραίνοντας» τον κερατοειδή, προκαλώντας διασύνδεση των ινιδίων του κολλαγόνου του στρώματος (βλ. παρακάτω).

Ο κερατόκωνος φαίνεται επίσης να συνδέεται στενά με το χρόνιο τρίψιμο των οφθαλμών, μια συνήθεια πολύ κοινή στους ασθενείς με κερατόκωνο, που γίνεται πολύ συχνά και παρατεταμένα και με άσκηση δεκαπλάσιας δύναμης από το φυσιολογικό. Διάφοροι μηχανισμοί έχουν προταθεί για να εξηγήσουν τη σχέση μεταξύ τριψίματος οφθαλμών και κερατόκωνου, και αν το τρίψιμο, που πιθανόν να συνοδεύεται και από ατοπική αλλεργία, αποτελεί αιτιογενή παράγοντα ή χαρακτηρίζει μία αντίδραση στη φαγούρα και τον ερεθισμό των ματιών. Οι περισσότερες μελέτες καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι παρόλο που το τρίψιμο των οφθαλμών αποτελεί ένα σημαντικό παράγοντα δεν μπορεί να θεωρηθεί ως η αιτία που προκαλεί την ανάπτυξη της πάθησης.

Διάγνωση του κερατόκωνου
Οι σύγχρονες απεικονιστικές μέθοδοι, όπως η χρήση κερατοειδικού τοπογράφου, η τρισδιάστατη απεικόνιση και παχυμετρία με το σύστημα Pentacam και με Οπτική τομογραφία συνοχής (OCT), έχουν συμβάλει σημαντικά τόσο στην πρώιμη διάγνωση όσο και στην παρακολούθηση της εξέλιξης του κερατόκωνου.

Σημαντικότατο όμως παράγοντα στη διάγνωση αλλά κυρίως στην αποκατάσταση του κερατόκωνου αποτελούν οι εξειδικευμένοι οφθαλμίατροι και οπτομέτρες με εμπειρία και κλινική έρευνα σε περιπτώσεις ασθενών με κερατόκωνο, ικανoί να προβούν σε διάγνωση μόνο από τη διάθλαση, τα κερατομετρικά δεδομένα και τη σκιασκοπία. Μάλιστα, η εξέλιξη της διάθλασης, και κυρίως του αστιγματισμού, αποτελεί και σημαντικό παράγοντα πρόγνωσης της ωφέλιμης όρασης του ασθενή με τους διαφορετικούς τρόπους αντιμετώπισης της πάθησης.

Αντιμετώπιση του κερατόκωνου
Δυστυχώς, η πραγματικότητα είναι ότι πολλοί ασθενείς με κερατόκωνο δίνουν καθημερινό αγώνα για να διεκπεραιώσουν τις δραστηριότητες λόγω ακατάλληλων επιλογών θεραπείας ή συμβουλών. Για αυτό είναι πολύ σημαντικό να έρθουν σε επαφή με κλινικούς που έχουν σημαντική εμπειρία στη διαχείριση του κερατόκωνου. Επίσης, καθώς οι φακοί επαφής αποτελούν τον καλύτερο τρόπο διόρθωσης της όρασης σε κερατόκωνο, είναι σημαντικό η εφαρμογή τους να γίνεται από έναν οπτομέτρη με σχετική εξειδίκευση.


Παλαιότερα, οι περισσότεροι ασθενείς με κερατόκωνο είχαν την εντύπωση ότι η μόνη διαθέσιμη μέθοδος θεραπείας ήταν η μεταμόσχευση κερατοειδούς. Από την άλλη, υπάρχει διάχυτη η αντίληψη σήμερα, λόγω συχνών δημοσιεύσεων σε εφημερίδες και ιστοσελίδες υγείας, ότι ο κερατόκωνος θεραπεύεται με τη μέθοδο «διασύνδεσης των ινών κολλαγόνου» (corneal cross-linking, βλ. παρακάτω). Στην πραγματικότητα, οι περισσότερες κλινικές μελέτες καταλήγουν ότι η όραση έως και το 95% των ασθενών με κερατόκωνο μπορεί να φτάσει σε πολύ καλά επίπεδα, είτε επί το πλείστον με εξατομικευμένους φακούς επαφής, είτε μερικές φορές, με γυαλιά (ιδιαίτερα στα πρώιμα στάδιά του, όπου τα επίπεδα ανώμαλου αστιγματισμού, που δεν διορθώνεται με γυαλιά, είναι χαμηλά). Μόνο σε ελάχιστες περιπτώσεις απαιτείται χειρουργική αντιμετώπιση (π.χ. ένθεση ειδικών κερατοειδικών δακτυλίων) ή μεταμόσχευση. Αν η μεταμόσχευση κερατοειδή κριθεί τελικά απαραίτητη, το ποσοστό «επιτυχίας» της με τις σύγχρονες τεχνικές είναι μεγαλύτερο από 95% όταν πραγματοποιείται από έναν έμπειρο χειρουργό του κερατοειδή. Πάντως, ένα 30-40% των ανθρώπων που έχουν μεταμοσχευμένο κερατοειδή θα χρειαστεί και πάλι κάποια μορφή διόρθωσης με φακούς επαφής ή γυαλιά για τη βέλτιστη διόρθωση της όρασής του.

Διασύνδεση των ινών κολλαγόνου του κερατοειδή (corneal crοss-linking, CXL)
Μια νέα, πολλά υποσχόμενη μέθοδος, που προστέθηκε στην «εργαλειοθήκη» των μεθόδων αντιμετώπισης του κερατόκωνου, και μπορεί να ανακόψει την εξελικτική πορεία της νόσου, όταν εφαρμόζεται έγκαιρα και σωστά, είναι η διασύνδεση του κολλαγόνου με ριβοφλαβίνη. Σε αυτή τη μέθοδο εφαρμόζεται τοπικά στον κερατοειδή ειδικό διάλυμα ριβοφλαβίνης και στη συνέχεια υπεριώδης ακτινοβολία UV-A για περίπου 30 λεπτά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία νέων δεσμών ανάμεσα στις ίνες κολλαγόνου που περιέχει ο κερατοειδής και την αύξηση της σταθερότητάς του και της αντοχής του, κατά περίπου 3 φορές.


Βέβαια, παρατηρείται τελευταία μια τάση από αρκετά κέντρα στην Ελλάδα άμεσης παραπομπής για CXL στη διαχείριση κερατόκωνου σε νέους ασθενείς, χωρίς να υπάρχουν οι απαραίτητες ενδείξεις της εξέλιξης της νόσου. Επειδή είναι γνωστό από τη βιβλιογραφία ότι ασθενείς ηλικίας άνω των 25-30 ετών έχουν λίγες πιθανότητες να παρουσιάσουν εξέλιξη σημαντική είναι μια δεύτερη ιατρική γνωμοδότηση προτού προβούν σε CXL, που πιθανόν να ελογχεύει μελλοντικούς κινδύνους. Να σημειωθεί ότι αν και η τεχνική CXL έχει εφαρμοστεί για πρώτη φορά το 1998 από τον καθηγητή Gregor Wollensak στην Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική κλινική της Δρέσδης, δεν έχει λάβει ακόμα αδειοδότηση από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ. Ένας λόγος που οι πραγματοποιούνται ακόμα «κλινικές δοκιμές» είναι τα διάφορα κλινικά πρωτόκολλα εφαρμογής CXL που έχουν προταθεί και δεν έχουν πλήρως εκτιμηθεί για την ασφάλειά τους, στα οποία η διαδικασία τροποποιείται, με σκοπό την επιτάχυνσή της (π.χ. χρήση μεγαλύτερης σε ένταση ακτινοβολίας σε μικρότερο χρονικό διάστημα) ή του χρόνου επούλωσης (αφαίρεση ή όχι του κερατοειδικού επιθηλίου κατά την ακτινοβόληση). Συνοψίζοντας, δεν θα πρέπει να αγνοηθεί ότι η χρήση της τεχνικής CXL έχει περιορίσει την ανάγκη για κερατοπλαστική στην αντιμετώπιση του κερατόκωνου, όπως και σε περιπτώσεις εκτασίας μετά από διαθλαστική χειρουργική.

Πιο πρόσφατη είναι η διαδικασία που συνδυάζει την τεχνική CXL με τοπογραφικά καθοδηγούμενη επιφανειακή χρήση λέιζερ για την αφαίρεση ιστού και την μείωση του ανώμαλου αστιγματισμού. Αν και διαφαίνεται ότι η τεχνική μπορεί να οδηγήσει σε υποσχόμενα αποτελέσματα, ενδείκνυται μόνο σε ασθενείς που έχουν δυσανεξία σε φακούς επαφής και των οποίων η εξέλιξη του κερατόκωνου είναι σχετικά ήπια έως μέτρια. Πιστεύουμε ότι, έως ότου η διαδικασία αυτή καθιερωθεί από έγκριτες κλινικές μελέτες όσο αφορά για τα ασφαλή και ακριβή αποτελέσματά της, θα πρέπει να εφαρμόζεται με πολλή μεγάλη προσοχή, επειδή θα μπορούσε να αποτελέσει έναν επιταχυντή για μια μεταμόσχευση κερατοειδούς λόγω της περαιτέρω λέπτυνσης του ήδη λεπτού κερατοειδή από το λέιζερ.

Σύγχρονες τεχνικές μεταμόσχευσεις κερατοειδή
Αν όλα τα παραπάνω έχουν αποτύχει και η μόνη επιλογή είναι μια μεταμόσχευση κερατοειδούς, τα καλά νέα είναι ότι σήμερα υπάρχουν διαθέσιμες νέες τεχνικές μεταμόσχευσης. Η σύγχρονη προσέγγιση εξασφαλίζει την μεταμόσχευση μόνο μερικών στρωμάτων (μερικό πάχος, Lamellar) του κερατοειδή και όχι του κερατοειδή στο σύνολό του. Αυτό σημαίνει ότι δεν χρειάζονται ράμματα σε ορισμένες περιπτώσεις ενώ το μόσχευμα παρουσιάζει μεγαλύτερα ποσοστά επιτυχίας. Επιπλέον λέιζερ τελευταία γενιάς με παλμούς γρηγορότερους από 10-15 δευτερόλεπτα (Femtosecond λέιζερ) μπορούν να χρησιμοποιηθούν αντί της χειρουργικής λεπίδας κατά τη διάρκεια της διαδικασίας μεταμόσχευσης, και να δημιουργήσουν ειδικές (π.χ. ζιγκ-ζαγκ) τομές επιτρέποντας στο μόσχευμα του δότη να ταιριάξει περισσότερο με τον κερατοειδή του ασθενή, εξασφαλίζοντας μεγαλύτερη ασφάλεια και γρηγορότερη μεταχειρουργική «επούλωση».


Η τελευταία περιοχή της έρευνας σε τεχνικές μοσχεύματος κερατοειδή περιλαμβάνει καλλιέργεια κυττάρων και στη συνέχεια έγχυση μέσα στον οφθαλμό, όπου τα κύτταρα βρίσκουν το δρόμο τους προς την πίσω επιφάνεια του κερατοειδή. Αυτό αποτελεί σημαντική είδηση ​​για όσους πάσχουν από ορισμένες παθήσεις του κερατοειδή, όπως η νόσος του Fuchs, αλλά δεν φαίνεται να έχει εφαρμογή για τον κερατόκωνο όπου το σύνολο του κερατοειδή του πάσχοντος επηρεάζεται.

ΠΗΓΗ


Τρίτη 8 Νοεμβρίου 2016

Ασφαλείς οι επεμβάσεις στα μάτια από ρομπότ.


Εγχειρήσεις ακριβείας μέσα στον οφθαλμό του ασθενούς πραγματοποιεί καινοτόμο βρετανικό ρομπότ. Το σύστημα, το οποίο είναι το πρώτο που μπορεί με ευκολία να πραγματοποιήσει αφαίρεση καταρράκτη, δημιουργήθηκε από την εταιρεία Cambridge Consultants και αποτελείται από δύο τηλεχειριζόμενους βραχίονες.

Παγκοσμίως περίπου είκοσι εκατομμύρια άνθρωποι χειρουργούνται κάθε χρόνο επειδή αντιμετωπίζουν προβλήματα όρασης λόγω της εμφάνισης καταρράκτη στο ένα ή και στα δύο μάτια. Οι επιπλοκές αυτών των επεμβάσεων, που αποτελούν ρουτίνα για τους ειδικούς, είναι σπάνιες αλλά ακόμα και έτσι ταλαιπωρούν χιλιάδες ανθρώπους κάθε χρόνο.



Η επέμβαση αφαίρεσης του καταρράκτη, κατά την οποία αφαιρείται ο θολωμένος φακός και αντικαθίσταται από τεχνητό διαυγή φακό, απαιτεί πολύ σταθερό χέρι, ενώ προβλήματα εμφανίζονται σε μία έως επτά περιπτώσεις ανά χίλιες επεμβάσεις.

Τώρα το νέο ρομπότ έρχεται για να εξαλείψει ακόμα και τη μικρή πιθανότητα ανθρώπινου λάθους. Ο γιατρός κινεί τους βραχίονες του ρομπότ με τη βοήθεια ενός χειριστηρίου, ενώ ταυτόχρονα παρακολουθεί την εξέλιξη σε τηλεοπτική οθόνη. Τα ρομποτικά χέρια έχουν τη δυνατότητα να κάνουν ανεπαίσθητες κινήσεις, που στην πραγματικότητα είναι αδύνατες για τα ανθρώπινα χέρια. Επιπλέον το ρομπότ διαθέτει και λογισμικό ασφαλείας, το οποίο παγώνει οποιαδήποτε κίνηση θα μπορούσε να είχε δυσμενές αποτέλεσμα για τον άρρωστο.

Βέβαια, αξίζει να σημειωθεί ότι δεν είναι η πρώτη φορά που η ρομποτική χρησιμοποιείται στην Ιατρική και ιδιαίτερα στη χειρουργική.



Άλλα ρομποτικά συστήματα, όπως το δημοφιλές «Ντα Βίντσι», χρησιμοποιούνται κατά κόρον για επεμβάσεις μικροχειρουργικής από τους ειδικούς, αλλά είναι μεγαλύτερα σε όγκο. Το Axsis λόγω και του μικρότερου μεγέθους του θα είναι φθηνότερο, αναφέρει το σχετικό δημοσίευμα στο επιστημονικό περιοδικό New Scientist.



ΠΗΓΉ