Μετά από έξι χρόνια στο απόλυτο σκοτάδι η 49χρονη Rhian Lewis από το Cardiff ανακτά σταδιακά την όρασή της, χάρη σε εμφύτευση με "βιονικό μάτι". Πρόκειται για ένα μικροσκοπικό εμφύτευμαδιαστάσεων 3Χ3 mm (χιλιοστά του μέτρου) - το οποίο παράγει η Γερμανική εταιρεία Retina Implant AG - που τοποθετήθηκε στο δεξί της μάτι τον περασμένο Ιούνιο και υποκαθιστά τους κατεστραμμένους φωτοϋποδοχείς στον αμφιβληστροειδή χιτώνα του ματιού, που βρίσκεται στο πίσω μέρος του.
Το εμφύτευμα ενώνεται με ένα μικροσκοπικό κομπιούτερ, που έχει τοποθετηθεί κάτω από το δέρμα της 49χρονης γυναίκας, πίσω από το σύστοιχο αυτί της, καθώς και με το οπτικό της νεύρο, το οποίο έχει μείνει ανέπαφο από τη νόσο.
Η Rhian Lewis άρχισε να έχει πρόβλημα με το μάτι της από την τρυφερή ηλικία των 5 χρόνων ακόμη, όταν οι γονείς της παρατήρησαν ότι δυσκολεύεται να περπατήσει σε ένα σκοτεινό δωμάτιο και να κατευθυνθεί από ένα φως σε ένα άλλο. Η διάγνωση ήταν μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια, εξαιτίας της οποίας είναι τυφλή από το δεξιό μάτι την τελευταία 16ετία και σχεδόν τυφλή από το αριστερό την τελευταία εξαετία.
"Το πρόβλημα με την απουσία όρασης είναι ότι μειώνει την ανεξαρτησία, καθώς δεν μπορείς να κινηθείς, όπως θα ήθελες" είπε η ασθενής, που, όταν το επιθυμεί, ενεργοποιεί το κομπιούτερ με ένα μαγνητικό πηνίο - το οποίο ακουμπά στο δέρμα της - και αυτό συλλέγει τα μηνύματα του φωτός από το εμφύτευμα και τα στέλνει στο οπτικό νεύρο, για να μεταφερθούν στον εγκέφαλο και να γίνουν αντιληπτά ως εικόνες.
Αν και έχουν περάσει αρκετοί μήνες από την επέμβαση, ο εγκέφαλός της προσαρμόζεται σταδιακά στα οπτικά μηνύματα, που αιφνιδίως δέχεται, έπειτα από τόσα χρόνια αδράνειας, γι’ αυτό ανακτά σταδιακά την όρασή της.
"Την πρώτη φορά που πήγα για έλεγχο μετά την εγχείρηση έτρεμα, δεν ήξερα τι να περιμένω. Ακούμπησαν τον μαγνήτη πίσω από το αυτί μου και μου είπαν ότι μπορεί και να μην συμβεί τίποτα - αλλά ξαφνικά, σε δευτερόλεπτα, μία αστραπή εμφανίστηκε σ’ αυτό το μάτι, το οποίο δεν είχε δει τίποτα επί 16 χρόνια" λέει με ενθουσιασμό και συγκίνηση.
Καθώς περνούσαν οι μέρες και οι εβδομάδες άρχισε να διακρίνει κουκίδες, μετά χρώματακαι, πλέον, κατορθώνει να αντιλαμβάνεται διάφορα σχήματα, ενώ εξασκείται καθημερινά για να βελτιώσει όσο περισσότερο μπορεί, την όραση που έχει ανακτήσει.
"Το γεγονός και μόνο ότι βγαίνω από το σπίτι, στον αληθινό κόσμο, και ξέρω προς τα πού βρίσκονται τα αυτοκίνητα, είναι πάρα πολύ σημαντικό. Και μόνο μέχρι το δέντρο να περπατήσω και να αντιληφθώ ότι έπεσε το σκοτάδι, είναι για μένα σπουδαίο. Τώρα πια, όταν εντοπίζω κάτι, όπως ένα κουτάλι ή ένα πιρούνι στο τραπέζι, νιώθω τρισευτυχισμένη. Είναι πολύ σημαντικό το ότι μπορώ να διακρίνω έστω και το σχήμα ενός αντικειμένου, διότι δεν μπορούσα εδώ και πάρα πολλά χρόνια".
Η μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια είναι μία κληρονομική ασθένεια, η οποία σταδιακά καταστρέφει τα κύτταρα-  υποδοχείς του φωτός (φωτοϋποδοχείς) στο πίσω μέρος του ματιού (τα κύτταρα αυτά λέγονται ραβδία και κωνία). Το πόσο γρήγορα και σε τι βαθμό θα συμβεί αυτή η καταστροφή παρουσιάζει διακύμανση από ασθενή σε ασθενή, γι’ αυτό και η νόσος μπορεί να εκδηλωθεί σε οποιαδήποτε ηλικία.
Τυπικά, το πρώτο σύμπτωμά της είναι δυσκολίες στην όραση το βράδυ ή σε ελλιπώς φωτιζόμενους χώρους, με τον ασθενή να μην βλέπει στο σκοτάδι ή να αργεί η όρασή του να προσαρμοστεί στο σκοτάδι. Όμως, καθώς εξελίσσεται, περιορίζεται βαθμιαία η περιφερειακή όραση, ενώ στα προχωρημένα στάδια ο πάσχων βλέπει σαν μέσα από τούνελ.
Η νόσος κατά κανόνα στερεί πλήρως την όραση από το ένα μάτι και σχεδόν πλήρως από το άλλο, επομένως ο ασθενής θεωρείται τυφλός.
Η επιστημονική ομάδα από το νοσοκομείο της Οξφόρδης είναι εξίσου ικανοποιημένη με την πρόοδο της 49χρονης, όσο και κείνη. Αν, μάλιστα, τα αποτελέσματα αποδειχθούν τόσο ενθαρρυντικά και για τους άλλους ασθενείς, θα εντάξουν τη μέθοδο εμφύτευσης με το "βιονικό μάτι" στην καθημέρα πράξη και σταδιακά θα την εξελίξουν και για άλλες παθήσεις, όπως η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.